معرفی انیمیشن خمیری به عنوان یک فرم اختصاصی از انیمیشن استاپ موشن

ساخت انیمیشن خمیری امروزه یکی از منحصر به فردترین و جدیدترین روش‌های ساخت انیمیشن‌های سه بعدی یا استاپ موشن است. کاراکترها با خمیر تهیه می‌شوند و در فضایی ساخته شده در یک زمینه نقش آفرینی می‌کنند. شما نه تنها از خمیر بلکه از هر نوع ماده انعطاف‌پذیر دیگری می‌توانید در این زمینه استفاده کنید. انیمیشن‌های بسیار زیادی امروزه به روش انیمیشن‌های خمیری تهیه و تولید شده‌اند. این هنرمندان هستند که با هنر دست، خمیر را حالت می دهند و کاراکترها و شخصیت آن­ها را می‌سازند. معمولا انیمیشن‌هایی که به وسیله خمیر تهیه و تولید می‌شوند انیمیشن‌های عروسکی هستند. آثاری مانند آثار والاس و گرومیت و آثار لایکا همگی توسط چنین روشی یعنی توسط استاپ موشن‌های خمیری تهیه و تولید شده‌اند. مجسمه‌های ساخته شده از خاک رس و یا از خمیرهای مجسمه سازی قلمرو جدیدی را برای انیماتورها باز می‌کنند.

علاقه‌مندان به صنعت انیمیشن سازی و دنیای سینما بر آنند که انیمیشن‌های خمیری به راحتی و به سادگی و با کمی تجربه ساخته می‌شوند. به همین دلیل است که از سوی چنین افرادی در صنعت هنر، انیمیشن‌های خمیری بسیار پرطرفدار خواهند بود. امکان تغییر و باز بودن دست شما در نحوه ایجاد و فضاسازی می‌تواند یکی از دلایل دیگری باشد که انیمیشن‌های خمیری را نسبت به انیمیشن‌های دیگر در تولید استاپ موشن موفق می‌کند. مواد و متریال ابتدایی برای تولید انیمیشن‌های خمیری بسیار آسان‌تر و ساده‌تر می‌باشد.

انیمیشن‌های خمیری سبک­های جذابی دارند که هر فرد بر اساس خلاقیت درونی می‌تواند سبک جدیدی را برای خود ایفا کند. به همین دلیل است که انیمیشن‌های خمیری از سوی بسیاری از طراحان و همچنین افراد علاقمند به دنیای سینما و انیمیشن دارای جذابیت است. بره ناقلا یکی از انواع انیمیشن‌هایی است که به روش انیمیشن خمیری تهیه شده است.

انیمیشن های خمیری

تاریخچه انیمیشن‌های خمیری (Claymation) و محبوبیت آن در عصر مدرن

شاید اولین باری که انیمیشن خمیری تهیه شد و اولین باری که کاراکترهای خمیری به دنیای زنده وارد شدند، در سال 1908 میلادی باشد. ولس مک کاتون سعی کرد در فیلم خود از گل رس سه مجسمه بسازد و در فیلمش به عنوان کاراکتر از آن ها استفاده نماید. این موارد سبب شکل‌گیری دنیای انیمیشن خمیری شدند. پس از این موضوع در سال ۱۹۱۶ فردی به نام هلنا اسمیت دیتون که به عنوان یکی از اولین انیماتورهای زن در دنیای تولید انیمیشن معرفی می‌شود، توانست ابتدایی‌ترین استاپ موشن به شکل استاپ موشن خمیری خود را که موضوع آن داستان رومئو و ژولیت شکسپیر بود، به بینندگان معرفی کند.

پس از چنین رخدادی در گذشته انیمیشن خمیری همان سال ویلی هاپکینز نیز توانست یک مجموعه انیمیشنی ۵۰ قسمتی را به فهرست انیمیشن­های خود که در دهه ۱۹۰۰ میلادی تولید شده بود، اضافه کند. کارگردان مکس فلایشر در سال‌های ۱۹۱۸ تا ۱۹۲۹ سعی کرد به روش روتوسکوپی برای تهیه یک استاپ موشن اقدام کند. در این حالت کاراکترها با نمایش و خلق یک صحنه و تصویر سعی به پویانمایی کردند.

آرت کلوکی در سال 1955 از استاپ موشن خمیری ساخته خود به نام گامبوزیا پرده برداری کرد. او از میز پینگ پنگ برای طراحی صفحه کاری خود استفاده کرد. برای ساخت چنین انیمیشن‌هایی از کاراکتر خمیری تهیه شده با گل رس استفاده کرده بود.

پس از آن در اواخر دهه نوزدهم میلادی کریگ بارتلت آرنولد خمیری را ایجاد کرد. همه ما آرنولد را به خوبی می‌شناسیم. پس از آن این کارگردان رفته رفته انیمیشن هی آرنولد (Hey Arnold) را به وسیله چنین روش استاپ موشنی طراحی و تولید نمود. در سال ۱۹۹۰ بازی‌های رایانه‌ای سعی کردند به دلیل همه گیر شدن انیمیشن‌های خمیری از این روش برای بازسازی بازی‌ها استفاده کنند.

ClayFighter، Platypus  و بازی‌های مختلفی در ابتدا و اولین سال‌های قرن بیستم سعی کردند به روش استاپ موشن خمیری کاراکترهای خود را بازآفرینی کنند.  Wallace & Gromit یکی از پله‌های موفقیت و حرفه‌ای شدن انیمیشن‌های خمیری در این زمینه است.

استاپ موشن خمیری چیست؟

پس از آن در سال‌های ۲۰۰۰ مردم سعی کردند از ساخت انیمیشن چیکن ران (Chicken Run) که به این روش ساخته شده بود استقبال کنند. این انیمیشن در سال ۲۰۰۰ توانست به یکی از پردرآمدترین انیمیشن­های موجود در بازار تبدیل شود و استاپ موشن از این تاریخ شروع به رشد کرد. رفته رفته با چنین مواردی و با پیشرفت علم و تکنولوژی و همچنین روی کار آمدن مواد و متریال‌های جدید نسبت به گذشته رنگ‌ها به شکل ظاهری استاپ موشن‌ها اضافه شده‌اند. نیاز جامعه بشری سبب شد تا شخصیت‌های جدیدی به دنیای استاپ موشن اضافه شوند تا بتوانند نیاز کودکان، نوجوانان و افراد در رده‌های سنی بالاتر را برطرف کنند. این روند تکاملی تا به امروز سبب شده است تا ابزارهای مختلفی برای ساخت استاپ موشن‌های خمیری در دنیای هنر و سینما به وجود آید.

معرفی ابزارهای ساخت انیمیشن‌ خمیری 

برای ساخت انیمیشن‌های خمیری وجود و به کار رفتن متریال‌ها، مواد و ابزار ابتدایی بسیار مهم است. مهمترین و جدیدترین خمیری که در این زمینه از آن استفاده می‌شود، خمیر فیمو است. خمیری که دارای انعطاف پذیری بسیار بالایی است و به سرعت دفرمه نمی‌شود. شما نه تنها به یک خمیر بلکه به یک میز و یک صفحه اصلی نیازمند خواهید بود.

چاقوها و ابزارهای برش مخصوص خمیرها و ریزه کاری مختلف در ایجاد صورت، برای ایجاد حفره‌های چشمی و غیره می‌تواند به شما در بهتر کردن فعالیتتان در زمینه تولید استاپ موشن و انیمیشن خمیری کمک کنند. برای تحرک، مرحله به مرحله در استاپ موشن خمیری باید به این نکته توجه داشته باشید که جسم از نقطه مد نظر حرکت نکند، بلکه در همان نقطه تغییراتی مانند تغییرات در شکل لب‌ها، در شکل صورت و موارد دیگر به وجود آید. سعی کنید دوربین و زاویه گرفتن عکس ها را هرگز تغییر ندهید. در این زمینه باید صبر بسیار زیادی داشته باشید و به آهستگی کار کنید.

شما باید فریم به فریم حرکت دهی صورت اشخاص، بدنشان و اجزای صحنه را در نظر داشته باشید و سعی کنید هماهنگ شده این کار را انجام دهید تا خروجی نهایی کار استاپ موشن انیمیشن‌های خمیری به بهترین شکل ممکن انجام شود. از انواع خمیرها می‌توانیم به خمیر سخت شونده که با آتش کوره تهیه می‌شود، خمیر سفت نشونده، خمیرهای سفت شونده با دمای اجاق، خمیرهای هوا خشک و … اشاره کنیم.

مراحل ساخت انیمیشن خمیری

شما می­توانید برای ساخت انیمیشن‌های خمیری هم از گوشی موبایل و هم از کامپیوتر استفاده کنید. از انواع نرم افزار ساخت انیمیشن خمیری می توانیم به کی شات KeyShot،  پاوتون PowToon، بلندر Blender، OpenToonz و …  اشاره کنیم. اپلیکیشن انیمیشن خمیری معمولا  OpenToonz است. با این نرم‌افزار می توانید به سادگی تغییرات مختلفی را بر روی انیمیشن ایجاد کنید.

فرآیند ساخت یک انیمیشن خمیری

برای آنکه بتوانید به وسیله نرم‌افزار ساخت انیمیشن، انیمیشن و یا استاپ موشن خمیری تولید کنید، ابتدا باید بدانید ایده‌تان چیست؟ سعی کنید به ایده‌ها و موضوعاتی بپردازید که بیشتر ذهن مخاطبین را درگیر می‌کنند. بهتر است استوری برد داشته باشید و از قبل، لحظه به لحظه حرکت اجسامتان در صفحه اصلی را برای خودتان بکشید. این موضوع مانند یک نقشه عمل می‌کند و به شما کمک می‌کند تا در وقتتان صرفه‌جویی کنید. در این مسیر از افراد خبره در زمینه طراحی، آبجکت سازی و همچنین افرادی در خصوص ادیت کامپیوتری استفاده نمایید. حال باید صفحه اصلی را انتخاب کنید. وسایل مد نظر را خریداری کنید. شخصیت‌ها و کاراکترهای کارتونی خود را بسازید. دوربین عکاسی را در قسمتی کار بگذارید و سعی کنید فریم به فریم را بدون تغییر دوربین، عکاسی کنید.

در نظر داشته باشید برای ساخت انیمیشن خمیری و استفاده از نرم‌افزار ساخت انیمیشن خمیری و همچنین اپلیکیشن انیمیشن خمیری شما نیاز به داشتن یک دوربین عکاسی حرفه‌ای یا یک کامپیوتر حرفه‌ای با گرافیک بالا ندارید و تنها می‌توانید به وسیله استاپ موشن استودیو و یا یک دوربین معمولی و یا دوربین گوشی موبایل برای ساخت انیمیشن خمیری اقدام کنید. شما باید پس از این ماجرا و بعد از عکاسی و نمره‌بندی کردن هر عکس یک تدوین ساده و یک صداگذاری ویژه بر روی کارتان داشته باشید. سعی کنید از نمونه‌های جدید و برتر دنیای سینما و انیمیشن ایرانی و خارجی الگوبرداری کنید.

نکات و تکنیک‌های حرکت نرم کاراکترها و حالت مشابه به رئال انیمیشن­‌های خمیری

برای ساخت انیمیشن خمیری قطعاً با توجه به داستان باید از ترفندها و داستان‌های متنوعی با ژانرهای مختلف استفاده شود.  این موضوع می‌تواند کاربرد و تکنیک‌های حرکت نرم کاراکترها را مشخص کند. همچنین باید در نظر داشته باشید بر اساس نوع انیمیشن خمیری باید میزان نورپردازی، ساخت دکور، رنگ‌های مورد استفاده برای دکور و حتی لباس‌های کاراکتر را انتخاب کنید.

اگر کاراکتر انیمیشن در زمینه داستان‌های فانتزی و یا طنز گونه می‌باشد، بهتر است رنگ‌های شاد و یا رنگ‌هایی استفاده کنید که مخاطب با سن مد نظر رنگ‌های انتخاب شده را بپسندد. اگر انیمیشن بی‌روح و یا غمگین است، باید از رنگ‌های تیره‌تری برای فضاسازی و ایجاد زمینه استفاده کنید.

اپلیکیشن انیمیشن خمیری برتر

معروف ترین انیمیشن‌های خمیری بین المللی و ایرانی

همانطور که در تاریخچه انیمیشن خمیری عنوان کردیم، این نمونه استاپ موشن چه در ایران و چه در خارج از ایران مورد استقبال بسیاری از هنرمندان و بسیاری از افراد علاقمند به سینما و انیمیشن سازی قرار گرفته است. از معروف‌ترین انیمیشن‌های استاپ موشن خمیری که در استودیو آردمن تهیه شده است، می‌توانیم به موارد زیر اشاره کنیم:

• Chicken Run
• Coraline
• Monkeybone
• ParaNorman
• The Boxtrolls

از معروف‌ترین انیمیشن‌های خمیری ایرانی نیز می‌توانیم به مواردی مانند انیمیشن ماجراهای نرمو، برکه دوستی، آدمک خمیری، کیمیاگر، بیا آشتی کنیم و موارد دیگر اشاره کنیم.

آینده انیمیشن خمیری

آینده ساخت انیمیشن‌های خمیری و ترکیب آن با جلوه‌های ویژه و CGI

روش ساخت انیمیشن خمیری cgi یا انیمیشن سه بعدی یکی از روش‌هایی است که با روش ساخت انیمیشن سنتی کاملاً متفاوت خواهد بود. ساخت انیمیشن‌ها به روش‌های سنتی و با دست به مهارت‌های بالایی در طراحی و همچنین در ترکیب بندی نیاز دارد. در نمونه سه بعدی این موضوع کمی راحت تر و توسط کامپیوتر اتفاق می افتد. در این نمونه از انیمیشن‌ها جلوه‌های ویژه در فیلمبرداری سبب شدند تا نسبت به نمونه‌های قبلی، انیمیشن‌ها یک تحول عظیم داشته باشند. تاثیرگذاری این نمونه انیمیشن نسبت به انیمیشن‌های دیگر در صنعت انیمیشن سازی بیشتر بوده است.

یکی از نمونه های انیمیشن خمیری بارز، بلندر می­باشد که خلاقیتی جدید است. این روند توسط میثم حسینی در ایران اجرا می‌شود. در تیتراژ سریال دفتر یادداشت می‌توانیم این نمونه انیمیشن‌ها را مشاهده کنیم.

منابع:

• https://en.wikipedia.org/wiki/Claymation
• https://www.studiobinder.com/blog/what-is-claymation-definition/
• https://nooshika.com/clay-animation/
• https://rstopmotion.ir/claymation-stopmotion/
• https://hamyab24.ir/blog/animation-program/
• https://www.adobe.com/creativecloud/animation/discover/claymation.html#:~:text=Claymation%20is%20an%20animation%20technique,or%20even%20years%20%2D%20to%20shoot.